Kolesterol Diyeti Ile
Kolesterole Meydan Okuyun
Kolesterol diyetle hedeflenen miktara inmemis ise
ilaç tedavisi gündeme geliyor. Ancak ilaç tedavisi
genellikle çok fazla tavsiye edilmiyor.
Kalp ve beden sagliginin en büyük düsmanlarindan
biri kolesterol. Yüksek kolesterolün kontrol altina
alinmasi ile yasam süresini uzatmak ve kalpdamar hastaliklarina
bagli ölümleri azaltmak mümkün.
Kolesterol yasam için gerekli olan mum kivaminda
yagimsi bir madde. Beyin, sinirler, kalp, barsaklar, kaslar ve
karaciger basta olmak üzere tüm vücutta yaygin
olarak bulunuyor. Vücut kolesterolü kullanarak kortizon
ve seks hormonu gibi hormonlari, D vitamini ve yagi sindiren safra
asitlerinin yapimini sagliyor.
Tüm bu islemler için kanda çok
az miktarda kolesterol bulunmasi yeterli. Ancak kanda kolesterol
düzeyinin yüksek olmasi, kalp krizi için çok
önemli bir risk faktörü. Acibadem Hastanesi Kadiköy
Iç Hastaliklari Uzmani Prof. Dr. Koptagel Ilgün yüksel
kolesterolün etkileriyle ilgili sunlari söylüyor:
"Kanda kolesterol yüksek bulununca bu
yag kivamindaki madde tipki bir su borusunun pislik ve kireçlenmelerle
tikanip suyun az akmasi gibi yillar içinde yavas yavas
damar duvarina birikir, kan damarlari sertlesir, daralir hatta
tikanir."
Etkileri Kolesterolün yüksek olmasi sadece
kalp sagligini etkilemiyor. Beyni besleyen damarlarda tikanma
veya daralma, felç, konusma bozuklugu, dengesiz yürüme
ve bilinç kaybina sebep oluyor. Kisacasi hangi organin
damarinda ise ona bagli sikayetler görülüyor. Bununla
birlikte sanilanin aksine kolesterol ile yüksek tansiyon
arasinda dogrudan bir iliski yok. Prof. Dr. Ilgün konuyla
ilgili sunlari söylüyor:
"Kolesterol yüksekligi, yüksek tansiyona,
yüksek tansiyonda kolesterol yüksekligine yol açmaz.
Ancak ikisi de kan damarlarinin etkilenmesine sebep olur. Yüksek
tansiyon damarlardaki kan basincini artirarak yirtilmalara ve
asinmalara sebep olur, yüksek kolesterolde damar cidarina
birikerek asinma ve daralma yapar. Ama her ikisi de kan damarina
birbirlerinin verdigi zarari artirirlar, ortaya çikmasini
kolaylastirirlar."
Yüksek kolesterolün beden sagligi üzerindeki
etkileri çok büyük oldugu için 20 yas
üzeri tüm yetiskinlerin kolesterol ölçümü
yaptirmasi gerekiyor. Kolesterol 200 mg. altinda ise normal kabul
ediliyor. 200 - 239 arasi sinirda yüksek; 240 mg. üstü
ise yüksek kolesterol sinifina giriyor.
Kolesterol yüksekliginin nedenleri Kolesterol
düzeyinin yüksek ya da düsük olmasini birçok
faktör belirliyor. Bu etkenlerden biri kalitim. Vücudun
yaptigi kolesterol miktari kismen genler tarafindan belirleniyor
ve yüksek kolesterol nesilden nesile geçis gösterebiliyor.
Bununla birlikte kolesterol düzeyini en çok etkileyen
faktör yanlis beslenme aliskanliklari.
Yiyeceklerdeki iki besin grubu, kolesterol düzeyinin
yükselmesine yol açiyor: Daha çok hayvansal
besinlerde bulunan doymus yaglar ve yalnizca hayvansal ürünlerle
alinan kolesterol.
Gida: Tahillar Tavsiye edilenler: Kepekli bugday,
makarna,pirinç,Bulgur, misir gevregi Kaçinilmasi
gerenler: Açma, pogaça
Gida: Süt ürünleriTavsiye edilenler:
Yagsiz süt, yogurt, az yagli peynir Kaçinilmasi gerenler:
Tam yagli süt, peynir, yogurt, kaymak
Gida: Deniz ürünleriTavsiye edilenler:
Balik, istiridyeKaçinilmasi gerenler: Karides, kalamar,
havyar v.s.
Gida: EtlerTavsiye edilenler: Tavuk, hindiKaçinilmasi
gerenler: Kirmizi et, salam, sosis, sucuk pastirma, ördek
ve kaz eti
Gida: TahillarTavsiye edilenler: Yagsiz sütle
yapilan tatlilar,asure Kaçinilmasi gerenler: Baklava, kremali
pasta, dondurma,çikolatali tatlilar
Gida: KuruyemisTavsiye edilenler: Ceviz, badem,
kestane Kaçinilmasi gerenler: Hindistan cevizi
Bunlarin yani sira bütün taze ve dondurulmus
sebzeler, kuru baklagiller, haslama patates, yumurta beyazi, çay
kahve ve az kalorili mesrubat kolesterol hastalarina tavsiye ediliyor.
Tuzlu konserve halinde sebze, cips, yumurta sarisi, mayonez, hazir
salata soslari, fazla tuz, tereyagi, iç ve kuyruk yagi,
margarinlerden ise kesinlikle sakinmak gerekiyor.
Son çare: Ilaç tedavisi
Kolesterol diyetle hedeflenen miktara inmemis ise
ilaç tedavisi gündeme geliyor. Ancak ilaç tedavisi
genellikle çok fazla tavsiye edilmiyor. Prof. Dr. Ilgün
bunun sebebini söyle açikliyor: "Hayat boyu sürecek
tedavinin ne kadar güvenilir oldugu bütün ilaçlari
için gösterilmemistir. Bu nedenle yüksek kolesterol
düzeyi olan bireylerin korunmasinda öncelikle diyet
tedavisinde israrli olunmasi, ilaçlarin yüksek risk
tasiyan hastalar saklanmasi gerekir. Diger risk faktörlerini
düsürme yoluna önem verilmelidir."